της Βέργου
Μάρας
Ζούμε σε μια
εποχή όπου το προσφυγικό, ως ζήτημα, απασχολεί την χώρα μας, η οποία έχει λάβει
πληθώρα μέτρων για την διαχείρισή του και του περιορισμού της έξαρσής του. Παρά
ταύτα, η ξαφνική συγκέντρωση προσφύγων και μεταναστών στα βόρεια σύνορα της
χώρας, το προηγούμενο χρονικό διάστημα, αποτελεί ζήτημα υψίστης εθνικής
ασφαλείας. Ο παρασκηνιακός ρόλος της Τουρκίας στην διαχείριση των ροών αυτών
δίνει την αφορμή να χαρακτηριστεί αυτή η κατάσταση ως υβριδικός πόλεμος έναντι
της Ελλάδος. Έτσι, η Τουρκία χρησιμοποιεί τους μετανάστες ως ‘μισθοφόρους’, με
την μόνη διαφορά του όρου ότι δεν πληρώνονται άμεσα από αυτήν, αλλά έμμεσα.
Αυτό
σημαίνει ότι η γειτονική χώρα εκμεταλλευόμενη την ανάγκη των μεταναστών για
καλύτερες συνθήκες ζωής, δηλαδή την δύσκολη θέση στην οποία βρίσκονται,
‘υπόσχεται’ στους μετανάστες ευνοϊκότερη γι’ αυτούς διαβίωση, με την Ελλάδα να
είναι το σημείο αναφοράς, από όπου θα ξεκινήσουν το ταξίδι τους για την ασφαλή
κυκλοφορία τους και διάχυσή τους στην Ευρώπη. Το σχέδιο της Τουρκίας εκμεταλλεύεται
τον ανθρώπινο πόνο και αποσκοπεί στην εργαλειοποίησή του. Πιο συγκεκριμένα, η
Τουρκία εκμεταλλεύεται την ανάγκη των μεταναστών για καλύτερη διαβίωση στους
πυλώνες της Ευρώπης, προσβάλλοντας τα δικαιώματά τους. Η Τουρκία ασκεί
παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων στους μετανάστες, αφού τους στερεί το δικαίωμα
της ορθής πληροφόρησης με στοιχεία παραπληροφόρησης και fake news, και ρισκάροντας την σωματική τους ακεραιότητα. Οι μετανάστες ζουν σε μία πλάνη, την
οποία προκαλεί η Τουρκία και επηρεάζονται θετικά προς αυτήν και αρνητικά προς
την Ελλάδα, όπως έχει φανεί από δηλώσεις τους, σε μέσα μαζικής ενημέρωσης. Αυτό
που δεν έχουν συνειδητοποιήσει ακόμα είναι ότι χειραγωγούνται από την
Τουρκία, η οποία προσπαθεί να προκαλέσει έξαρση του προσφυγικού ζητήματος στον
ελληνικό χώρο και ευρύτερα στον ευρωπαϊκό χώρο.
Πώς λοιπόν η Τουρκία ασκεί υβριδικό πόλεμο στην
Ελλάδα και γενικότερα στην Ευρώπη; Χρησιμοποιώντας τις ανθρώπινες ψυχές ως όπλα
εκβιασμού, ο Πρόεδρος Ερντογάν προσπαθεί να εκβιάσει την Ευρώπη, τόσο για νέα
κονδύλια για την διαχείριση του προσφυγικού όσο και “για την προώθηση των τουρκικών διεκδικήσεων στην Ε.Ε. και των
σχεδιασμών του στην Συρία”.[1]
Σε μια επιχείρηση αποσταθεροποίησης της Ελλάδας, η Τουρκία δημιουργεί μια
εκστρατεία διάδοσης παραπλανητικών ειδήσεων και fake news καθιστώντας την
Ελλάδα και την Ευρώπη ως ‘εχθρούς’ των μεταναστών, που δεν συμβάλλουν στην
δημιουργία συνθηκών καλύτερης διαβίωσης γι’ αυτούς, αλλά αντίθετα αδιαφορούν,
με την κάθε χώρα να προωθεί την διαφύλαξη των συνόρων της. Μέσω της παραπλάνησης, λοιπόν, υποβαθμίζεται ο ρόλος της Ελλάδας
και, γενικότερα, της Ευρώπης στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των
προσφύγων και των μεταναστών. Η Ελλάδα εμφανίζεται στα τουρκικά μέσα κοινωνικής
δικτύωσης ως ‘θύτης’, ο οποίος δεν σέβεται τα δικαιώματα των ανθρώπων αλλά
αντιθέτως τα καταπατά, με τα fake news να προσβάλλουν την ελληνική πλευρά με
τον χαρακτηρισμό ως “ναζιστές”. Ακόμη,
υπάρχουν περιπτώσεις που η προπαγάνδα της τουρκικής πλευράς έχει ξεπεράσει την
ευρύτερη περιοχή, με αρκετά μέσα της Δύσης να μην προχωρούν σε διασταύρωση των
πηγών τους, προκαλώντας μια ασάφεια στο τί διαδραματίζεται στα ελληνοτουρκικά
σύνορα.
Γιατί όμως η Τουρκία έκανε στροφή προς αυτό το είδος πολέμου
εναντίον της Ελλάδας; Η Τουρκία
προσπαθεί μέσω του υβριδικού πολέμου να “παραπλανήσει
την τουρκική κοινή γνώμη”, καθώς έχασε στην Συρία 33 Τούρκους στρατιώτες,[2]
γεγονός που θα προκαλούσε δυσαρέσκεια στον τουρκικό λαό και θα επηρέαζε και την
θέση του Ερντογάν ως Προέδρου μετέπειτα. Η θέση του Ερντογάν ενισχύεται και από
την σχέση του με τον ηγέτη του ακροδεξιού Εθνικιστικού Κινήματος (MHP) της
Τουρκίας, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, το κόμμα του οποίου συγκροτεί, μαζί με το
ισλαμοσυντηρητικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ταγίπ Ερντογάν την
"Λαϊκή Συμμαχία",[3] που έχει
την πλειοψηφία των εδρών στο κοινοβούλιο. Ο εθνικιστής πρόεδρος του κόμματος
ΜΗP απειλεί με ολοκληρωτικό πόλεμο εισβολής στην Συρία και κατάληψη της
πρωτεύουσάς της, της Δαμασκού.[4]
Ακόμη,
υποστηρίζει πως πρέπει “να επανεξεταστούν
οι σχέσεις της Τουρκίας με την Ρωσία”,[5] καθώς θεωρεί πως η Ρωσία
χρησιμοποιεί ένα δικό της μοτίβο στην αντιμετώπιση του ζητήματος στην Μέση
Ανατολή. Η συνεργασία των δύο Τούρκων πολιτικών είναι άτυπη και βασίζεται στο
εθνικιστικό φρόνημα των δύο αρχηγών. Δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί επίσημη, καθώς
δεν έχει επισημοποιηθεί κάποιο είδος συνεργασίας μεταξύ τους, παρά μόνο
συγκλίνουν όσον αφορά στις απόψεις τους για τα διεθνή και εθνικά ζητήματα της
χώρας τους. Παρά τον ανεπίσημο χαρακτήρα της συνεργασίας μεταξύ των δύο
αρχηγών, η ταύτιση στην ιδεολογία τους μπορεί να οδηγήσει σε εθνικιστική στροφή
της Τουρκίας, η οποία θα έχει σημαντικές συνέπειες στα ζητήματα του
προσφυγικού, και ακόμη θα συμβάλει στην ‘απομόνωσή’ της από τον διεθνή κόσμο,
με αποτέλεσμα να δημιουργήσει μια χώρα υλικά και πνευματικά έτοιμη να
αντιμετωπίσει και να αποτρέψει κάθε εχθρικό παράγοντα.
Συνεπώς, από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι η στροφή προς
τον υβριδικό πόλεμο, μέσω της διαχείρισης των προσφυγο-μεταναστευτικών ροών,
και η προσέγγιση του Προέδρου Ερντογάν με τον Μπαχτσελί σχετίζονται μεταξύ
τους. Η Τουρκία, μέσω του υβριδικού πολέμου που πραγματοποιεί εναντίον της
Ελλάδας, προσπαθεί να προκαλέσει συναισθήματα μίσους και δυσαρέσκειας στους
πρόσφυγες και μετανάστες για τον τρόπο που η Ελλάδα διαχειρίζεται την κρίση
αυτή. Έτσι, καταστρατηγούνται τα ανθρώπινα δικαιώματα των ανθρώπων, θέτοντάς
τους σε ένα συγκρουσιακό περιβάλλον. Τέλος, με την στροφή προς την εθνικιστική
ιδεολογία, η Τουρκία οδηγείται σε καταστάσεις επιφυλακτικότητας όσον αφορά στην
συνεργασία της χώρας με άλλες δυνάμεις του παγκόσμιου χώρου. Όλα αυτά αυξάνουν
τις πιθανότητες να βρεθεί μπροστά σε μια
εθνική απομόνωση μακροπρόθεσμα.
[1] “Υβριδικός πόλεμος με fake news από την Τουρκία”, Τα Νέα, 17
Μαρτίου 2020.[Online at:https://www.tanea.gr/2020/03/17/politics/yvridikos-polemos-me-fake-news-apo-tin-tourkia/]
[2] G.Gotev, “Fact check: Is this a refugee crisis?”, Euractiv, 3 March
2020.[Online at:https://www.euractiv.com/section/global-europe/news/fact-check-is-this-a-refugee-crisis/ ]
[3] “AK Party membership
surges as thousands join governing party”, Daily Sabah, 16 March 2020. [Online
at: https://www.dailysabah.com/politics/elections/ak-party-membership-surges-as-thousands-join-governing-party ]
[4] “Μπαχτσελί:
Εάν χρειαστεί, το τουρκικό έθνος πρέπει να βαδίσει και να καταλάβει τη
Δαμασκό”, Capital.gr, 11 Φεβρουαρίου 2020. [Online at: https://www.capital.gr/diethni/3410290/mpaxtseli-ean-xreiastei-to-tourkiko-ethnos-prepei-na-badisei-kai-na-katalabei-ti-damasko ]
